Z kart historii lubuskiej koszykówki

ZŁOTE LATA (1992-1993 I 1997-1998) KADETEK I JUNIOREK GORZOWSKIEGO STILONU

Pierwszych symptomów przyszłych sukcesów drużyn koszykówki kadetek i juniorek Zakładowego Klubu Sportowego „Stilon” w mistrzostwach Polski w latach 1992 i 1993 można było upatrywać już wówczas kiedy to uczennice Szkoły Podstawowej nr 13
w Gorzowie Wlkp. dwukrotnie zdobywały złote medale Igrzysk Młodzieży Szkolnej
w koszykówce w roku 1991 w Zielonej Górze i rok póżniej w Białymstoku.
Uczennice te ur. 1976/77, a późniejsze zawodniczki ZKS Stilon – wychowanki
i podopieczne pedagogów i trenerów Tadeusza Wierzbickiego i Jerzego Stańki oprócz złotych medali młodziczek w tym samym 1992 roku, w barwach Stilonu w mistrzostwach Polski kadetek w Gorzowie zdobyły również złote medale. Koszykarki Stilonu w fazie grupowej po przegranej (57:66) z faworyzowaną drużyną Tęczy Leszno, zrewanżowały się mistrzyniom Polski z przed roku w meczu finałowym. Zwycięstwo różnicą 15 pkt (72:57) nie pozostawiło cienia wątpliwości komu tytuł mistrza Polski się należał – gorzowskiemu Stilonowi. Do najlepszej piątki „all stars” turnieju wybrano gorzowianki – A. Szagun oraz
A. Cichocką. Ponadto w drużynie Stilonu wyróżniły się K. Koba i M. Winkiel.

Te same koszykarki Stilonu powtórzyły sukces rok później w Obornikach i sięgnęły po kolejne złote medale, tym razem mistrzostw Polski juniorek. Wyrównane i emocjonujące półfinałowe zawody koszykarki Stilonu rozegrały z poznańskim Lechem. O wygranej Stilonu 80:79 przesądziła dogrywka, a zwycięskiego kosza zza linii środkowej na 2 sek. przed końcową syreną zdobyła K. Koba. W finale gorzowianki bez problemu ograły MTK Pabianice 72:58. W drużynie Stilonu, podobnie jak przed rokiem w turnieju wyróżniły się
A. Cichocka, M. Winkiel, K. Koba, A. Szagun oraz B. Smolarek.

ZKS Stilon – mistrz Polski juniorek - Oborniki 1993 r.
nr 4 - Aleksandra Gajewska,
nr 5 - Sylwia Niedzielnicka,
nr 6 - OlgaWierzbicka,
nr 7 - Sylwia Anacka,
nr 8 - Anna Wersty,
nr 9 - Kinga Koba,
nr 10 - Anna Kurcz,
nr 11 - Agnieszka Cichocka,
nr 12 - Agnieszka Szagun,
nr 13 - Beata Smolarek,
nr 14 - Magdalena Winkiel,
nr 15 - Małgorzata Psiuk
Trenerzy: Jerzy Stańko i Tadeusz Wierzbicki

Kadrę mistrzowskich drużyn SP 13 i Stilonu w latach 1991-1993 – stanowiły dwadzieściadwie uczennice – zawodniczki, z których: Aleksandra Gajewska i Sylwia Niedzielnicka uczestniczyły we wszystkich czterech finałach, a dwanaście wystąpiło w trzech finałach. KADROWO PRAWIE TA SAMA DRUŻYNA, W LATACH 1991-1993 W CZTERECH TURNIEJACH FINAŁOWYCH MISTRZOSTW POLSKI W TRZECH KATEGORIACH WIEKOWYCH (MŁODZICZKI, KADETKI, JUNIORKI), ZDOBYŁA CZTERY ZŁOTE MEDALE. Co za doskonały system i metody szkolenia oraz imponująca progresja wyników. Trenerzy T. Wierzbicki i J. Stańko wspólnie ze swoimi wychowankami osiągnęli wyjątkowy, niepowtarzalny sukces. TO WYCZYN SPORTOWY ZUPEŁNIE NIEZWYKŁY. BRAWO DZIEWCZYNY – BRAWO TRENERZY! Kilka zawodniczek z mistrzowskiej drużyny juniorek występowało w pierwszoligowej drużynie Stilonu. Najdłużej – 5 lat grała Olga Wierzbicka (córka trenera T.Wierzbickiego). Pamiętam jak wygrała mecz z Polonią Warszawa. Cztery lata grała A. Cichocka (reprezentantka Polski juniorek, brązowa medalistka mistrzostw Europy w greckim Patras w r. 1992).
Kolejne złote lata kadetek i juniorek Stilonu przypadały na rok 1997 i 1998. Ta sama kadra koszykarek Stilonu, trenerów Dariusza Maciejewskiego i T. Wierzbickiego w roku 1997 w mistrzostwach Polski zdobyła dwa medale. Najpierw w Gorlicach złoty – kadetek po wygranej w półfinale ze Swarzędzem i finale z miejscowym Glinikiem 57:43 i kilka dni później w Sopocie srebrny –juniorek, przegrywając 53:54 mecz finałowy ze starszymi o rok rywalkami z MTK Pabianice. Wielką indywidualnością turnieju w Gorlicach była 15-letnia Agnieszka Szott, która wywalczyła tytuł króla strzelców, a ponadto została wybrana najwszechstronniejszą zawodniczką turnieju i trafiła do piątki „all stars” obok innej gorzowianki Marty Żyłczyńskiej. W turnieju w Sopocie A. Szott również została królem strzelców (w pięciu meczach – 105 pkt). Wśród gorzowianek ponadto wyróżniły się: Urszula Smolarek, Barbara Wójcik, Marta Żyłczyńska i Katarzyna Maksel. Koszykarki Stilonu w ciągu 18 dni (02-19) maja 1997 r. w trzech turniejach (w tym półfinał juniorek – gdzie A. Szott zdobywczyni 79 pkt. została najlepszą zawodniczką) rozegrały 12 meczy podróżując między Gorzowem – Warszawą – Gorzowem – Gorlicami – Gorzowem – Sopotem i Gorzowem – przejechały autokarem około 3 tys. km.

Koszykarki KS Stilon – mistrz Polski kadetek – Gorlice 1997 r.
w składzie: M. Gordziewicz, K. Horbatowska, K. Molska, M. Mieczyńska, R. Nosewicz,
K. Nuszkiewicz, K. Rynkiewicz, U. Smolarek, B. Sowińska, A. Szott. M. Żyłczyńska
Trenerzy: D. Maciejewski i T. Wierzbicki, kierownik: A. Szott

Rok później w Zgorzelcu szczęście uśmiechnęło się do gorzowianek. Dramatyczny finałowy mecz decydujący o mistrzostwie Polski juniorek z zeszłorocznymi brązowymi medalistkami Ślęzą Wrocław zakończyły się zwycięstwem Stilonu-Gobit 50:49 (27:21),
a decydujące o tytule „oczko” z rzutu osobistego trafiła A. Szott, która w tym meczu zdobyła 26 pkt. Otrzymała nagrodę najwszechstronniejszej zawodniczki mistrzostw. Złotymi medalistkami mistrzostw Polski juniorek zostały (w nawiasach punkty w turnieju): A. Szott (99), K. Maksel (57), B. Wójcik (47), M. Żyłczyńska (46), U. Smolarek (38), Beata Sowińska (14), Linda Khrais (2), Katarzyna Molska (1), Magdalena Janikowska, Karolina Mieczyńska, Karolina Nuszkiewicz i Agnieszka Rohacewicz. W mistrzowskiej drużynie wystąpiły cztery reprezentantki Polski kadetek i juniorek:K. Maksel, U. Smolarek. A. Szott i M. Żyłczyńska, ponadto tylko trzy zawodniczki, które w tym roku kończyły wiek juniorski (ur. 1980 r.). Pozostałe dziewięć, młodsze nawet o dwa lata z powodzeniem mogłyby walczyć w roku 1999 o powtórzenie tegorocznego sukcesu.

Koszykarki „Stilon – Gobit” – medalistki mistrzostw Polski z 1997 i 1998 r.
W górnym rzędzie czwarta od lewej A. Szott

Sukces gorzowskich koszykarek został osiągnięty w szczególnych dla nich okolicznościach. Do Zgorzelca juniorki jechały znając już decyzję Zarządu ZWCh „Stilon” S.A. o wycofaniu się ze sponsorowania ligowych zespołów koszykarek. „Nie ukrywam, że dziewczęta były mocno tym faktem podłamane – mówił trener D. Maciejewski – był dla nas trudny monet, gdyż przez dwa dni poprzedzające turniej dziewczęta nie myślały o grze ale o tym co będzie dalej? Na szczęście, dojrzałość zespołu wzięła górę i zawodniczki na parkiecie pokazały wspaniały basket.” Wyniki sportowe kadetek i juniorek Stilonu w trzech turniejach finałowych mistrzostw Polski w latach 1997-1998 i indywidualne osiągnięcia sportowe Agnieszki Szott w tych turniejach oraz w trzech turniejach półfinałowych, to mistrzostwo nie tylko koszykarek Stilonu, ale to też mistrzostwo ich liderki piętnasto i szesnastoletniej A. Szott – wychowanki trenerów J. Stańki i T. Wierzbickiego, która z powodzeniem rywalizowała z zawodniczkami drużyn przeciwnych, starszymi od Agnieszki nawet o trzy lata. Rok 1997 i 1998 – to były dwa pełne sukcesów, wspaniałe sezony sportowe Agnieszki Szott (ur.1982r). W tych dwóch latach objawił się jej wielki koszykarski talent - prezentowała duże umiejętności indywidualne. Dowodem tego były jej osiągnięcia punktowe i te wszystkie sukcesy: medale, nagrody, wyróżnienia i tytuły. Był to czas wschodzącej gwiazdy polskiej koszykówki z Gorzowa, która dnia 20.09.1997 mając 15 lat i 181 dni debiutowała w pierwszoligowym meczu koszykówki w drużynie Stilonu i stała się najmłodszą zawodniczką w historii rozgrywek.

Agnieszka Szott – Miss Polski Koszykrek 2002, laureatka „The Hottest Woman of Eurobasket 2011”

Gorzowskim sympatykom koszykówki przypomniałem nazwiska koszykarek – dziś czterdziestoletnich Pań, które w latach 1992-1993 i 1997-1998 jako kadetki i juniorki Stilonu wiodły wówczas prym w koszykówce młodzieżowej w Polsce przynosząc splendor dla Gorzowa Wlkp. - swojego rodzinnego miasta i Klubu Sportowego „Stilon”. Warto przywołać postać TADEUSZA WIERZBICKIEGO, który od połowy lat osiemdziesiątych minionego stulecia najpierw jako nauczyciel wychowania fizycznego i wicedyrektor Szkoły Podstawowej nr 13, a od roku szkolnego 1991/92 prawie przez trzydzieści lat pełnił funkcję dyrektora SP-13 i szkolił koszykarki. Tworzył warunki sprzyjające rozwojowi gorzowskiej koszykówki kobiet, nie tylko tej szkolnej, ale i gorzowskich klubów sportowych. Był współtwórcą osiągnięć sportowych uczennic „koszykarskiej trzynastki” i drużyn młodzieżowych KS „Stilon”, Gorzowskiego Towarzystwa Koszykówki i AZS PWSZ. Za szczególne zaangażowanie wyróżniony został m.in. medalem PZKosz „Za zasługi dla rozwoju koszykówki”.
Kilka dni po powrocie ze Zgorzelca do Gorzowa (03.05.1998 r.) złotych juniorek Zarząd KS Stilon oficjalnie - publicznie ogłosił decyzję o rozwiązaniu sekcji koszykówki kobiet. Tak zakończył się czternastoletni (1984-1998) - drugi, a zarazem ostatni rozdział gorzowskiej koszykówki kobiet w Stilonie. Pierwszy to lata 1957-1963 (do roku 1961 jako KS „Unia”). Uchwałę o rozwiązaniu sekcji koszykówki kobiet Zarząd KS „Stilon” podjął w drugiej połowie roku 1997, ale nie chcąc psuć atmosfery świętowania Jubileuszu 50-lecia Klubu (grudzień 1997 r.), wstrzymał się z jej ogłoszeniem do czasu zakończenia sezonu sportowego 1997/98 (VI miejsce seniorek w I lidze i VI miejsce drużyny rezerw Stilon-Gobit w II lidze). Był to pierwszy krok do rozpadu pierwszo i drugoligowych drużyn koszykarek Stilonu. Kolejny krok wykonał ich trener D. Maciejewski, który rezygnując z dalszego szkolenia gorzowskich koszykarek wraz z szesnastoletnią A. Szott i Violettą Lewandowską (nazwisko panieńskie Kuzbik – wróciła do macierzystego klubu) do kontynuowania kariery trenerskiej i zawodniczej wybrali wrocławską Ślęzę. Dzisiaj D. Maciejewski wielokrotnie powtarza, że dla niego (jako trenera) lojalność jest najważniejszą wartością, ale dlaczego wówczas zabrakło jej wobec podopiecznych z rozwiązanych drużyn koszykarek
i gorzowskiego środowiska sportowego? Z Gorzowa wyjechał również trener Zbigniew Andersz oraz kolejnych siedem koszykarek, nie tylko seniorek ale też czołowych, tegorocznych mistrzyń Polski juniorek, które w sezonie 1998/99 zostały zatrudnione
w pierwszoligowych klubach.
W Gazecie Lubuskiej z dn. 04.05.1998 r., w artykule „Stilon-Gobit mistrzem Polski!” redaktor Janusz Dobrzyński pisał: Przy okazji tego radosnego wydarzenia nasuwa się smutna refleksja: czy naprawdę nie ma już szans na utrzymanie w Gorzowie pierwszoligowego zespołu, gdzie te niewątpliwe talenty znajdą warunki do dalszego rozwoju? Na wieść o jego likwidacji zjechało do Zgorzelca wielu emisariuszy innych klubów pierwszoligowych, a wszystkie zawodniczki podstawowej piątki Stilonu-Gobit otrzymały już konkretne propozycje transferowe. Nie szkoda szkoleniowego dorobku?... 
Likwidacja koszykówki w Stilonie na sześć lat pozbawiła gorzowskich kibiców basketu możliwości emocjonowania się koszykówką kobiet w najwyższej klasie rozgrywek (w roku 2004 do ekstraklasy awansował AZS PWSZ).
Niespodziewanie w roku 2000 do gorzowskiego środowiska koszykówki z Wrocławia powrócił trener D. Maciejewski - prawie na gotowe - już wiosną 2001 roku w turnieju kwalifikacyjnym w Ostrowie prowadził drużynę seniorek GTK – AZS PWSZ.
Do tego czasu działalność sportową prowadziło Gorzowskie Towarzystwo Koszykówki (prezes Janusz Panasiuk) – klub założony 13 maja 1998 r., który po likwidacji sekcji koszykówki kobiet w KS Stilon przez trzy lata szkolił gorzowskie koszykarki. „Wkładem” GTK do sukcesów drużyn młodzieżowych, jakie w latach 2002-2003 odnosiły koszykarki AZS PWSZ byli jego szkoleniowcy i wychowanki. W roku 2002 kadetki zdobyły IV miejsce w Ogólnopolskiej Olimpiadzie Młodzieży (trener Beata Wieczorek), a juniorki v-ce mistrzostwo Polski (Janusz Wierzbicki). Rok 2003 to mistrzostwo Polski juniorek wzmocnionych zawodniczkami z zewnątrz (Zbigniew Andersz). Dzięki tym lokatom drużyn klub AZS PWSZ dwukrotnie w latach 2002 i 2003 zajął I miejsce w klubowym współzawodnictwie sportowym dzieci i młodzieży w koszykówce dziewcząt w kraju. Od roku2001 rozpoczął się nowy AKADEMICKI rozdział w historii gorzowskiego basketu kobiet.

Wiosną 2021 roku przypada dwadzieścia lat od utworzenia w klubie AZS – PWSZ sekcji koszykówki kobiet – przejętej od Gorzowskiego Towarzystwa Koszykówki. W roku Jubileuszu gratuluję Zarządowi Klubu AZS AJP, szkoleniowcom i zawodniczkom nowatorskiego programu „Nauka – Sport – Przyszłość”, piramidy szkoleniowej, medali, mistrzowskich tytułów, plejady kadrowiczek i reprezentantek Polski, siedmiokrotnego prymatu we współzawodnictwie sportowym dzieci i młodzieży w kraju. Siedmiokrotnej gry
w europejskich pucharach i 26 miejsca klubu w Europie. Wiernych sponsorów Kostrzyńsko – Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej i Akademii – gwarantów dokonań oraz oddanych kibiców. 
Trenerowi Dariuszowi Maciejewskiemu życzę jak najszybszego spełnienia największego marzenia – zdobycia mistrzostwa Polski w nowym obiekcie, na który długie lata czeka sportowy Gorzów i aby tytuł ten zadedykował Włodzimierzowi Ćwiertniakowi – twórcy gorzowskiej koszykówki kobiet. Wspomnę tylko o myśli szkoleniowej Włodka, która z dzisiejszej perspektywy była prekursorska o pionierskich i nowatorskich metodach szkoleniowych. A „6 PRZYKAZAŃ JEŚLI CHCEMY ZWYCIĘŻAĆ” (str. 261 monografii) pozostaje jego ponadczasową maksymą. Odmówił mi Pan współpracy w zakresie opracowania tematyki szkoleniowej do książki „Włodka Ćweiertniaka życie pod koszem”, która została wydana w 2017 roku – w 70-tą rocznicę jego urodzin. Sądzę, że brak takiego rozdziału w monografii chyba nie umniejszył wiedzy czytelników o trenerze. 
Ostatnie trzy dekady gorzowskiej koszykówki kobiet, to dwadzieścia pięć lat obecności gorzowskich drużyn w najwyższej klasie rozgrywek i kilkadziesiąt medali koszykarek w mistrzostwach Polski (Stilon, GTK, AZS) w różnych kategoriach wiekowych.
A 20 lat akademickiego klubu to gwarancja rozwoju i kolejnych sukcesów koszykówki kobiet w Gorzowie Wielkopolskim.

Przy okazji kolejnego Memoriału Włodzimierza Ćwiertniaka w koszykówce Lubuski Związek Koszykówki planuje zorganizować 23 września 2022 roku spotkanie byłych koszykarek Szkoły Podstawowej nr 13 – medalistek mistrzostw Polski młodziczek (Igrzysk Młodzieży Szkolnej) w r. 1991 w Zielonej Górze i w r. 1992 w Białymstoku oraz zawodniczek KS Stilon i GTK – medalistek mistrzostw Polski kadetek w r. 1992 w Gorzowie, w r. 1997 w Gorlicach i w r. 2000 w Pabianicach oraz medalistek mistrzostw Polski juniorek w r. 1993 w Obornikach, w r. 1997 w Sopocie, w r. 1998 w Zgorzelcu. Równie mile widziane będą juniorki ZKS „Stilon” turnieju finałowego mistrzostw Polski w r. 1986 w Gorzowie, jak również szkoleniowcy tych drużyn. Osoby zainteresowane udziałem w spotkaniu prosimy o zgłoszenia na adres: prezes@lubuskikosz.pl.

ZAPRASZAMY